Verslag van de training van 24 ouderen in het kader van het Erasmusproject Bridge the Gap!
Loes Hulsebosch en Willeke van Staalduinen, AFEdemy
“Ik heb geleerd om niet meer bang te zijn om digitaal te gaan”, “Leren omgaan met mijn smartphone” en “Nu weet ik hoe ik op internet kan zoeken naar meer informatie”. Dit zijn enkele grepen uit de evaluatie van de workshops voor ouderen als onderdeel van het Erasmus+ project Bridge the Gap!. In het project leren ouderen digitale vaardigheden aan de hand van de praktijk. Een aanpak die werkt om ouderen te leren sociaal én digitaal mee te doen.
Van augustus tot en met november 2021 vonden in Den Haag en Gouda tweewekelijks 6 workshops plaats voor Sociaal en Digitaal Meedoen door Ouderen. Elke workshop duurde 2 uur en werd gegeven in de bibliotheken Leyweg en het Spui en op het kantoor van AFEdemy te Gouda. 24 ouderen (in de leeftijd van 64 tot 85 jaar) verdeeld over drie groepen namen actief hieraan deel. Hun achtergrond varieerde van kassamedewerker, consultant tot banen op universitair niveau. Ook de digitale vaardigheden van de deelnemers varieerde sterk van het alleen hebben van een smartphone tot aan ervaren zijn met WhatsApp, foto’s maken en sturen en het zelf kunnen downloaden en activeren van de CoronaCheckApp. De trainingen werden gegeven door Loes Hulsebosch (zelfstandig consultant en onder andere kwartiermaker en projectleider bij de iZi Ervaarwoning en -Community ) en Willeke van Staalduinen (eigenaar van AFEdemy BV die tot doel heeft slimme inclusieve samenlevingen te realiseren).
De workshopcyclus begon met een inventarisatie van de wensen en behoeften van ouderen ten aanzien van een seniorvriendelijke of leeftijdsvriendelijke omgeving. Het age-friendly city model van de Wereldgezondheidsorganisatie werd uitgelegd, waarop de deelnemers individueel hebben aangegeven wat zij voor zichzelf of voor anderen het belangrijkste vonden en waarom. De belangrijkste thema’s vonden zij: toegankelijkheid en buitenruimten, mobiliteit en vervoer, overheidsinformatie, zorg en technologie en sociale participatie.
In elke volgende workshop werd vervolgens één van de thema’s behandeld. Soms was een gastspreker aanwezig. Ook brachten we een werkbezoek aan de iZi ervaarwoning en de Technotheek van Schroeder. Tijdens de workshops begonnen we telkens met een inventarisatie van waar de deelnemers tegenaan liepen in de afgelopen weken en of zij hun huiswerk digitaal geoefend hadden. Opdrachten waren onder andere: technologiedetective, inspreken op Google of QR codes scannen. Vervolgens vroegen we de deelnemers op te zoeken op hun mobiel of tablet wat onder een bepaald thema kon worden verstaan en waarom zij dit belangrijk voor zichzelf of voor ouderen in het algemeen vinden. Aanvullende informatie en oplossingen voor uitdagingen zochten de deelnemers eveneens digitaal op.
Ondertussen oefenden de deelnemers op een praktische manier hun digitale vaardigheden, zoals het leren aansluiten op WIFI, leren wat is een cloud en wat zijn cookies, het downloaden van apps, QR codes, DigiD, het ordenen van foto’s, het inspreken van zoekopdrachten, het luisteren naar de tekst op een website, privacy en sociale media. Vragen over hoe om te gaan met hun mobiel of tablet (Android en iOS) beantwoordden wij door met de deelnemers individueel en in de groep te oefenen.
Reeds vanaf het begin was de enthousiasme onder de deelnemers groot. Zij vonden het prettig om op een praktische manier te kunnen oefenen met hun mobiel of tablet en dat hun individuele vragen direct beantwoord werden. De thematische aanpak vond eveneens veel instemming, hoewel gastsprekers wat minder werden gewaardeerd omdat dit de flow van de workshops doorbrak.
De workshops werden erg hoog gewaardeerd. Het aantal workshops zou volgens veel deelnemers wel meer mogen zijn. We hopen dat zij ofwel onderling ofwel via de aangereikte hulpinstanties (bibliotheek (Ouderen in de wijk), iZi community, Seniorweb, Student aan huis, en dergelijke) de oefening in digitale dagelijkse levensverrichtingen (geen adl maar ddl) blijven voortzetten.
Wij hebben de deelnemers ook gevraagd wat zij hebben geleerd:
- Te zoeken op websites en daar informatie vandaan halen;
- Apps te downloaden, waaronder de CoronaCheckApp;
- Te werken met mijn DigiD nummber
- Niet meer bang te zijn om digitaal te gaan
- Mijn telefoon te gebruiken
Concluderend:
Sociaal en digitaal meedoen is een zeer relevant thema voor ouderen. Er is veel vraag naar zulke trainingen, waarbij het oefenen op digitale vaardigheden van mensen onderdeel is van de dagelijkse praktijk in het dagelijks leven. En niet omgekeerd. Er is nu al een vervolg gestart: analfabeten leren op hun mobiel de spreekfunctie te gebruiken en naar de antwoorden te luisteren. Digitale toegankelijkheid is uiterst belangrijk.